Home / Bahasa Jawa
SERAT WULANGREH PUPUH KINANTI
KD
3.1 Menelaah Teks Piwulang Serat Wulangreh Pupuh Kinanti
Tujuan belajar
Nulisake aturan kang gegayutan karo tembang Kinanti
Negesi tembung-tembung angel ing yembang Kinanti
Nemtokake pokok- pokok isi teks embang Kinanti.
Serat Wulangreh pupuh Kinanti punika anggitanipun SINUWUN PAKUBUWANA ksping IV.
Pupuh kinanti iki isine pameling,pemut utawa ajaran/nasehat.
Tembang ing sastra Jawa iku kaperang dadi 3 kayata :
3. Tembang Alit utawa disebut Macapat
Ing pembahasan iki kita arep ngrembug bab tembang Macapat.
Tembang Macapat kabeh mono jumlah e ana sewelad [ 11].
Kayata : Mijil, Kinanti, Sinom, Asmaradana, Dandanggula, Durma,
Gambuh, Maskumambang, Megatruh, pocung.
Paugeran utawa atura kang ana ing dajroning tembang macapat kaperang dadi 3. Yaiku Guru gatra, Guru Wilangan lan Huru lagu.
A. Guru gatra : cacahing larik saben sapada/ satembang.
B. Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra/ salarik.
C. Guru lagu : tibaning swara ing pungkasaning gatra.
Dening paugeran tembang macapat Kinanti yaiku :
Guru wilangan : 8,8,8,8,8,8
.1. Padha gulangen ing kalbu,
. Ing sasmita amrih lantip,
Sudanen dhahar lan guling.
Cegah dhahar lawan guling,
3. Yen wis tinitah wong agung,
Aja sira gumunggung dhiri,
Gancaran iku tegese ngowahi tembang kanthi cara wujud pada diganti wujud gancaran utawa paragraf. Menawa nggancarke tembang, tembung tembunge bisa ditegesi disik nganggo basa lumrahe, menawa ana tembung garba diudari dhisik. Lagi digawe ukara kang trep karo kekarepane.
Gancaran tbang Kinanti ing dhuwur
- Manungsa padha ngadaha ati, mamgerteni tandha tandhane jaman ben pinter lan lantip. Aja tansah mangan lan turu,kudu tansah ngutamaake sikap pahlawan/ jujur. Kulinakna /latihen urip prihatin.
- Ngurangi mangan lan turu iku dafia pakulinanmu. Aja seneng pista pista, gunakna bandamu sacukupe. Wong kang seneng pista iku ala, suda pangati atine batin.
- Menawa wus ditakdirke dadi piyayi agung, kowe aja ngendel endelake. Aja srawung karo wong ala. Wong kang kelakuane ala iku ora wurung ajak ajak tumindak ala.
Wangsulana nganggo basa ngoko lan krama pitakonan ngisor iki !
1. Ingkang Sinuwun Pakubuwono IV ngelingake manungsa supaya apa?
2. Mangerteni tanda tanda jaman iku karepe ben ngapa ?
3. Manungda dielingske kudu ngudi, ngutamaske apa ?
4. Uwong kang seneng pista iku kepiye ?
5. Aja seneng srawung karo wong ala mundhak apa ?
Tugas digarap ing buku tugas lan dikumpulake nalika tatap muka !
Page 2
Home / Forum Diskusi
09 Juni 2022 22:01
Guru gatra : 7 guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 ,7, 8 , 8 Guru lagu : i,a,i,a,a,u,a
Sugeng Rawuh....
Kali ini saya akan menulis lanjutan dari kemarin. Paugeran tembang macapat atau istilahnya pathokan. Belajar tembang macapat harus tau dan mengerti apa saja paugerannya. Kali ini saya akan membahasnya satu per satu untuk kalian.
1. Guru Gatra
Guru gatra yaiku cacahing gatra ing tembang macapat [jumlah baris yang ada di tembang macapat]
Entri sebelumnya sudah dibahas secara urut cara menghafal cepat urut dari jumlah gatra tersedikit. 2. Guru WilanganGuru wilangan yaiku cacahing wanda saben sagatra [jumlah suku kata tiap satu baris]. Biasanya disimbolkan dengan angka.
contoh:aja turu sore kaki
potongan cakepan tembang asmaradhana di atas memiliki guru wilangan 8 yang dihitung dari a-ja tu-ru so-re ka-ki 3. Guru Lagu Guru lagu yaiku tibaning swara ing pungkasaning gatra [jatuhnya huruf vokal terakhir tiap baris].
aja turu sore kaki
potongan cakepan tembang asmaradhana di atas memiliki guru lagu i. Kenapa i? Karena huruf vokal terakhir pada gatra tersebut adalah i. 4. Titi Laras
Titi laras yaiku angka-angka lelirune gamelan. Cara mudahnya anggap saja not.
Titi laras ada 2 macam yaitu laras pelog dan slendro. a. Laras Pelog Laras pelog menggunakan angka-angka 1 2 3 4 5 6 7 dalam tembang. b. Laras Slendro Laras slendro menggunakan angka-angka 1 2 3 5 6 5. CakepanCakepan yaiku tembung-tembung sing ana ing tembang macapat. Cara mudahnya adalah lirik lagu.
Mari kita cari paugeran dari tembang pocung di bawah ini!
6 6 5 3 1 1 1 2 6 6 5
ngel -mu I- ku ka- la- ko- ne kan-thi la- ku
Te- ge- se kas yan- to sa- ni
6 1 2 3 2 2 2 1 6 1 2 3 1 2 2
Se- tya bu- dya pa- nge-ke- se dur ang- ka- ra
Kira-kira berapa ya guru gatranya? yup....guru gatra ada 4 [empat] Trus guru wilangannya ada berapa ya? gatra 1 = 12 gatra 2 = 6 gatra 3 = 8 gatra 4 = 12 Kalo guru lagunya gatra 1 = u gatra 2 = a gatra 3 = i gatra 4 = a Kira-kira pake laras apa ya? karena angka yang digunakan tidak ada 4 dan 7, maka laras yang digunakan adalah slendro. Demikian sedikit penjelasan mengenai paugeran tembang macapat. SEMOGA BERMANFAAT....
tolong bantu tolong bantu
Pandawa nomor telu yaiku ?di kumpulin besok [´ . .̫ . `]
30. Sebutna 3 [telu] wae sing kalebu pahlawan Indonesia?
naon pangarang,pamedal,tahun terbit,kandel buku ti novel Ngawadalkeun Nyawa?
-sinopsis Ngawadalkeun Nyawa nyaeta...
Raden Werkudoro iku mantune
Kanggo mangerteni isine wacan, wangsulana pitakon ing ngisor iki!1] Bocah-bocah lagi nekani home industri apa?2] Apa jenenge rumah produksi sing lagi …
Tembang macapat kasebut duweni watak....a. mituturib. senengc. sedhihd. nantang
tolong bantu tolong bantu
Pr Tulisan ngango aksara jawa1. Arya tuku roti2. Susi nyapu kamar3. Bu guru dhahar rujak4. kucing turu ing kursi